Clúster

Coñecer a demanda e medir as repercusións do ecoturismo como un produto turístico de gran interese e en pleno desenvolvemento no noso país, foron dous dos obxectivos que a Secretaría de Estado de Turismo propúxose cando impulsou o Observatorio de Ecoturismo de España cuxas primeiras conclusións coñecemos xa. Grazas a esta ferramenta debuxouse por vez primeira
o perfil do ecoturista, situado entre 35-49 anos que se recoñece afeccionado á natureza, con traballo e estudos superiores, que viaxa en vehículo propio coa súa parella e que organiza a súa viaxe polo espazo natural protexido que quere visitar, coa motivación principal de observar a súa natureza e contratando no 50% dos casos empresas profesionais (actividade de media xornada e ata 60 euros) e pasando a noite para iso 2-3 noites en aloxamentos turísticos. Hai distintos tipos de viaxeiros consumidores de ecoturismo. O 40% da mostra enquisada identifícase como afeccionado á natureza, mentres que un 33% cualifícase como turista cultural, e só un 8% recoñécese como turista especializado en observación da natureza.

Este perfil obtívose a través dun cuestionario en liña aberto ata o mes de maio, e con cuxos resultados se pecha a primeira fase de traballo do Observatorio de Ecoturismo en España, que agora traballa tamén para coñecer mellor ás empresas turísticas que configuran este produto e avaliar o papel que xogan os xestores responsables dos destinos de ecoturismo. O cuestionario en liña, que vai ligado a unha campaña de promoción do produto (#SoyEcoturista) e leva asociada unha serie de premios, foi respondido por 356 viaxeiros que entre o 1 de xaneiro ata final de maio (a recompilación de datos prolongarase durante todo 2018) viaxaron a algún dos destinos do Club de Ecoturismo en España e recibiron a invitación a participar na promoción #SoyEcoturista nalgún dos aloxamentos ou empresas de actividades colaboradoras.

Este traballo permitiu establecer entre as primeiras conclusións que o Espazo Natural Protexido é a principal motivación para os viaxeiros. Isto significa que en España o futuro deste produto pasa por estender o seu consumo a segmentos de demanda das cidades cun perfil de afeccionados á natureza e á cultura. Un 80% dos viaxeiros viaxa máis de dúas veces ao ano a espazos naturais, e máis do 80% dos enquisados recoñece que contrata os servizos de empresas de actividades nas súas viaxes, aínda que a porcentaxe das que o fan de forma habitual é só dun 5% e un 20% faino con certa regularidade. A gran maioría gastan menos de 60 euros/persoa, mintas que un 5% do total realiza actividades con prezos/persoa na orde de 60 a 100 euros.

Cuestionario tamén aos aloxamentos
O Observatorio tamén inclúe un cuestionario dixital dirixido aos responsables dos aloxamentos e empresas de actividades que configuran as experiencias de ecoturismo. Nesta primeira fase caracterizáronse 52 aloxamentos e 38 empresas de actividades de ecoturismo. Para o caso dos aloxamentos, o 77% dos establecementos teñen unha temporalidade moi marcada, sendo as épocas de máxima ocupación o verán e a Semana Santa aínda que un 82% abre todo o ano. A venda realízase na súa maioría de forma directa, aínda que o 78% apóiase en centrais de reserva, sendo os máis utilizados Booking (81%) e Escapada Rural (55%). A maioría dos aloxamentos utilizan máis dun portal de comercialización en liña. Obtense un 40% de vendas directas por un 33% dos clientes que veñen a través de centrais de reserva.

Este traballo apoiouse na definición do ecoturismo como ?a viaxe a unha área natural para coñecela, interpretala, gozala e percorrela, á vez que se aprecia e contribúe de forma práctica á súa conservación, sen xerar impactos sobre o medio e repercutindo positivamente na poboación local (Declaración de Ecoturismo de Daimiel, 2016).